Tản mạn tháng 5.

Nhạc sĩ với nhà thơ.

Một bản nhạc thường có vần có điệu như một bài thơ, có phải nhạc sĩ làm thơ trước rồi mới phổ nhạc? Thơ được viết lên từ tình yêu cỏ cây hoa lá hay rung động từ những sự vật quanh mình; chim ca suối hát hay nỗi đau niềm nhớ từ trái tim mình. Một bài thơ hay đi vào lòng người và sống cùng năm tháng, nhưng nếu bài thơ được hát lên thì nó sẽ sống dài, sống mãi và nhiều người nhớ hơn!

Một bài thơ của Thảo Phương, nhạc Phú Quang:

 “…Nằm nghe xôn xao tiếng đời

Mà ngỡ ai đó nói cười

Chợt nhớ cánh buồm xưa ấy

Chiều nay cũng bỏ ta đi….”

Thảo Phương đã đi xa, nhưng “Nỗi nhớ mùa đông.”còn ở lại, mãi còn ở lại!

Ta thử nghe Phạm Duy:

“…Em đến bên tôi

Một chiều khi nắng phai rồi

Nắng ngừng bên chiếc cầu biên giới…”

(Bên cầu biên giới.)

Hay Văn Cao:

“…Thiên thai, chốn đây hoa xuân chưa gặp bướm trần gian

Có một mùa đào dòng ngày tháng chưa tàn qua một lần!...”

(Thiên thai.)

Với Nhạc sĩ Văn Phụng:

“Ô mê ly đời sống với cây đàn

Tình tang tang dạo phố rồi ca vang…”

(Ô mê ly.)

Trịnh Công Sơn với “Hoa vàng mấy độ”:

“…Em đến nơi này

Vui buồn đi nhé

Đời sẽ trôi xuôi

Qua ghềnh qua suối

Một vết thương thôi

Riêng cho một người…”

Những nhạc sĩ tài danh như Phạm Duy, Văn Cao, Văn Phụng, Trịnh Công Sơn… và còn nhiều người nữa, đã rời cõi sống với bao buồn vui, đau khổ, để lại một gia tài thi ca to lớn cho chúng ta và ngàn sau!

Thuở còn thơ ta hay ê a:

“Trường làng tôi cây xanh lá vây quanh

Muôn chim hót vang lên, êm đềm

Lên trường tôi, con đê bé xinh xinh

Len qua đám cây xanh, nhẹ lướt…”

Những ngôi trường trẻ thơ vẫn còn đó nhưng người nhạc sĩ tài ba Phạm Trọng Cầu thì đã đi xa…

Với Lê Uyên Phương:

“Đưa em xuống phố trưa nay

Đang còn ngất ngất cơn say

Đưa em bước xuống cơn đau

Bên ngoài nắng đã lên mau…”

(Vũng lầy của chúng ta.)

Bốn câu này có phải là thơ không, âm điệu nó là như thế!

Hay với Thanh Tùng:

“Nhớ em giọt mồ hôi giấc trưa

Áo bay trời đổ cơn mưa

Bâng khuâng khi con đang còn nhỏ

Tan ca bố có đón đưa…”

(Một Mình.)

Ai nói những câu này không phải là thơ chứ!

Thơ và nhạc, quả là một sự hòa quyện tuyệt vời!

Với “Tiếng đàn tôi” của NS Phạm Duy:

“…Mênh mông lả ơi

Thuyền về tới bến mơ rồi

Khoan khoan hò ơi

Dìu dặt theo tiếng đàn tôi

Mênh mông lả ơi

Thuyền chờ mong gió lên trời

Mang theo đàn tôi

Chở về đậu bến ngày vui!”

Vẫn với câu hỏi: “Vậy nhạc sĩ có thể là một nhà thơ không?”

Nhạc sĩ rất yêu cái đẹp, không chỉ yêu với tình yêu đôi lứa mà là yêu đất nước, con người, yêu trời xanh mây trắng,…những tiết tấu nhẹ nhàng, lãng mạn, những ca từ rất thơ, êm ái như thơ, và cũng bi tráng như thơ.

Nhạc sĩ Hoàng Việt với “Tình Ca”:

“…Em có nghe tiếng ca chứa đựng hận thù sâu xa
Đã biến tình đôi ta thành những ánh sao toả sáng
Vượt băng băng qua đêm tối tìm hương hoa…”

Vậy một nhạc sĩ có thể cũng là một nhà thơ không?

Ta nghe nhạc sĩ Văn Cao nói về Trịnh Công Sơn:

“Tôi gọi Trịnh Công Sơn là người thơ ca (Chantre) bởi ở Sơn nhạc và thơ quyện vào nhau đến độ khó phân định cái nào là chính, cái nào là phụ… Sơn viết hồn nhiên như thể cảm xúc nhạc thơ tự nó trào ra…”

(Trịnh Công Sơn, người hát rong qua nhiều thế hệ.)

Trong “Ru đời đi nhé”, nhà “Thơ Ca” viết:

“…Ngoài phố mùa đông đôi môi em là đốm lửa hồng

Ru đời đi nhé cho ta nương nhờ lúc thở than

Chân đi nằng nặng hoang mang

Ta nghe tịch lặng rơi nhanh dưới khe im lìm…”

Theo tôi, một nhà thơ chưa chắc phải là một nhạc sĩ, nhưng một nhạc sĩ thì có thể là một nhà thơ!

Ta kết lại bằng lời bài hát “Giấc mơ trưa” của nhạc sĩ trẻ Giáng Son nhé!

“…Và gió theo em trôi về con đường..
Và nắng theo em trên dòng sông vắng..
Mùa đã trôi đi trong miền xanh thẳm..
Mùa đã trôi đi những lần em buồn..

Từng dấu chân xưa trên đường em về..
Giờ đã ra hoa những cành hoa vắng..
Người đã đi qua những lời em kể..
Này giấc mơ trưa bao giờ em về?.”

Sóc Tím.

(13/06/2013.)