Hình minh họa của VnExpress
Đêm chờ sáng…
“…Lũ cháu tôi đứa nào cũng dễ
dạy, chúng có tới hai ông Ngoại, chúng nó nói ông Ngoại này khoét mắt ông Ngoại
kia để cho má của tôi thấy đường…”
Tiếng hát từ hàng xóm, vở cải
lương “Tiếng hạc trông trăng” nổi tiếng ngày trước làm cho tôi nhớ quá tuổi thơ
ơi!
Tôi cũng có hai ông Ngoại:
Ông Ngoại Tàu vì có tàu chở khách trên sông, là ông ngoại ruột, còn một ông
Ngoại nữa là ba vợ của Cậu tôi, chúng tôi quen gọi là Ông Ngoại Rẫy, vì ông có
rẫy khoai, ruộng bắp, … mà mỗi lần được về thăm chúng tôi tha hồ đùa giỡn leo
trèo trong vườn cây ăn trái của Ông!
Đi tàu từ thị xã Cà Mau về
tới U Minh Hạ, qua sông lớn mênh mông, gió mát êm êm cho tôi vào giấc ngủ dịu
dàng, để khi thức giấc thì đã tới nơi!
Tôi ba chân bốn cẳng chạy bay
lên nhà, chào hỏi Ông Bà cho xong thủ tục chạy biến vô khu vườn Ông Ngoại Rẫy,
nơi có lũ trẻ con nghịch ngợm đang chờ!
Trèo lên cây dừa lửa nằm
nghiêng, những trái tròn lủng lẳng như đón chào khách, tôi muốn hái lắm mà sợ
ông ngoại đánh đòn, vì đây là cây dừa cưng của ông, yên tâm, tôi là cháu cưng
nhất của ông mà, ông sẽ hái cho uống, không nên nghịch phá, ông sẽ giận..!
Nhớ những lần trước về đây,
chính tay ông hái dừa và chặt cho tôi uống, mấy đứa trẻ nhìn tôi với đôi mắt
thèm thuồng, ganh tị, nhưng trẻ con chóng quên, rồi chúng lại vui tươi đùa giỡn
cùng tôi, thật dễ thương!
Vườn nhà Ông Ngoại Rẫy cũng
có nhiều cây ăn trái: Mít , Xoài, Ổi, Mận, Mãng Cầu, Na…tôi nhớ như in lần đó
tôi hái được trái Mãng Cầu chín cây, trắng và thật ngọt, nằm gọn ở khóm lá gần
gốc nhất, như nó đang chơi trốn tìm và chờ tôi bắt gặp. Tôi sung sướng ôm chiến
lợi phẩm về và được bà cho một phần tư trái, ăn no luôn. Tới bây giờ tôi vẫn
nhớ mãi vị ngọt ngọt chua chua của nó, mà chưa bao giờ tôi được thưởng thức một
lần nữa, không biết phải như vậy không hay hồi nhỏ mình ăn chưa no lo chưa tới
nên dễ ăn và ăn gì cũng ngon!
Nói ăn gì cũng ngon các bạn
có bao giờ ăn trái Mít non chỉ bằng ngón tay (người ở miệt vườn gọi là “dái
mít”) trẻ con hái chấm muối ăn, chát lắm, mà đứa nào cũng thích ăn mới lạ!
Miền quê Cà Mau có loại trái
dại tên trái Thù Lù, cây cũng như một loại rau mọc cao chừng hai gang tay, trái
tròn như trái Trứng Cá, nằm trong bọc như lồng đèn, khi còn non lồng đèn có màu
xanh nhạt, khi lồng đèn vàng khô thì trái đã chín, trái chín ăn giòn ngọt, hơi
chua chua, ôi ngon khó diễn tả! Sau này có dịp về quê tôi cố tìm loại trái cây
có hương vị tuổi thơ này, nhưng không tìm được, thật tiếc!
Tôi theo Cậu Mợ tôi đi thu
hoạch bắp, trái lớn gom riêng để bán, trái nhỏ để ăn dần, có bao giờ bạn được
ăn bắp luộc mới hái ở vườn chưa, người ta gọi là bắp sữa, vừa ngọt vừa thơm, ăn
hoài không biết chán, nghĩ tới còn thấy thèm!
Đêm ăn khoai lang nướng, bắp
nướng, ngọt mềm không cần thoa mỡ hành mà bắp vẫn thơm ngon… vừa ăn bắp vừa
nghe người lớn kể chuyện ma, run sợ mà vẫn lắng tai nghe, khi nắm tay nhau kéo
về, một đứa hét lên thì cả bọn co giò chạy, có khi té bò càng!
Hôm đó theo Cậu đi tát cá,
tát cạn ao, tôi cũng nhảy xuống bắt chước người lớn bắt cá, nắm được cá trong
tay, cá giãy, tôi giật mình ném đi làm mọi người cười một trận, tôi thì mắc cỡ
leo bờ ao đứng nhìn!
Chiều có món cá nướng đất
sét, người ta trộn rơm và đất sét cuộn quanh con cá, rồi đốt rơm lên nướng, tới
khi đất sét khô nứt thì cá đã chín! Người lớn ngồi uống rượu, nói chuyện râm
ran, trẻ con phá mồi! Ôi những miếng cá lóc nướng chắc thịt và ngon ngọt vô
cùng làm tôi nhớ mãi!
Tới mùa thu hoạch thơm, ghe
lớn ghe nhỏ của những người thu mua kéo tới đầy, thật xôn xao vui vẻ. Rồi họ
chở thơm đi, miền quê trở lại lặng lẽ như xưa!
Số thơm nhỏ chất đầy sân, các
chị tôi gọt thơm làm mứt vì cũng sắp tới Tết rồi. Cậu tôi ép nước thơm làm si
rô, làm rượu, nước màu (để kho thịt cá) nhưng thích nhất là uống nước thơm,
ngọt, thơm vàng óng ánh, bọn trẻ thích mê luôn! Lớn lên thỉnh thoảng tôi cũng
ép thơm để uống, nhưng không sao tìm được hương vị của ngày xưa!
Hồi đó người ta không nuôi
Cút để lấy trứng như bây giờ, ở quê tôi anh chị hay bắt Cút đất cho tôi chơi,
nó bé xíu như quả chanh non, tròn xoe như gà con và óng ánh nhiều màu, tôi chưa
gặp được con Cút lớn bao giờ, anh chị tôi nói thấy người là nó chui xuống đất
mất tăm!
Thỉnh thoảng anh chị tôi cho
tôi ăn trứng chim luộc chín, cũng nhỏ xinh như trứng Cút, nhưng ăn ngon lắm,
tôi nhớ là như vậy mà vẫn tự hỏi phải chăng hồi nhỏ mình ăn gì cũng ngon, chứ
như bây giờ ăn một lần cả chục trứng Cút có thấy ngon gì đâu!
Rồi món cháo Bồ Câu nấu đậu
xanh của Bà Ngoại Rẫy, ngon và mát, làm tôi nhớ hoài! (Đừng bảo là phá hoại môi
trường sống nhé, hồi đó dân quê chưa có khái niệm đó!)
Thức uống ngon nhất, gợi nhớ
ngày xưa nhất có lẽ là nước Dừa, nước Mía! Nước Dừa vẫn trong mát, tinh sạch,
thơm ngon và nước Mía vẫn tươi ngọt đằm thắm hương vị quê hương! Uống nước Dừa
bỏ thêm ít muối các bạn ơi!
Sóc Tím.
(17/12/2013.)
